از ديد برخي جامعه‌شناسان و متخصصان روانشناسي، علاوه بر حجم عظيم تبليغات جراحي زيبايي در شبكه‌هاي اجتماعي و زمينه‌هاي متعدد گسترش اين پديده در جامعه، شبكه‌هايي در صداوسيما اين وضعيت را تشديد مي‌كنند.
بسياري از افراد غيرپزشك هم دست به كار شده و عمل های جراحي انجام مي‌دهند
تب عمل‌هاي زيبايي، تندتر از هميشه
صفري شالي درباره نقش شبكه‌هاي اجتماعي، خانواده، نظام آموزشي، رسانه‌هاي رسمي مانند صداوسيما بر روند گرايش به عمل‌هاي زيبايي توضيح داد: تمام رسانه‌هاي اجتماعي مي‌توانند بر روند گرايش به عمل‌هاي زيبايي تاثير بگذارند. حتي شبكه‌هاي داخلي وقتي زيبايي مد و استفاده از نوع پوشش خاص و عمل‌ها را نشان مي‌دهند كه فرد قبل و بعد چه تغييراتي داشته است، مي‌توانند گرايش به عمل‌هاي زيبايي را دوچندان كنند. براي نمونه در صداوسيما فردي كه جلوي دوربين قرار مي‌گيرد ممكن است حجاب اسلامي را داشته باشد اما آن عمل‌هاي زيبايي را مي‌توانيم به راحتي مشاهده كنيم كه چقدر برخي از اين افراد در ۱۵ سانتي‌متر صورتي كه قابل مشاهده است روي ميليمتر به ميليمتر آن كار كرده‌اند و هزينه شده است. اينجا است كه فرد مي‌خواهد خود را به نمايش بگذارد و به تعبير ديگر به نمايش گذاشتن بدن اولويت پيدا مي‌كند.
وي خاطرنشان كرد: اين نوع عمل‌ها در مجموع آن نظم سلامت اجتماعي جامعه را به هم مي‌ريزد چون امروزه در واقع انجام اين عمل‌ها نشانگر يك نوع طبقه اقتصادي است. براي نمونه مي‌بينيم كه دختران جوان كه پايگاه اقتصادي پاييني دارند و مي‌بينند كه چنين اتفاقي افتاده است، احساس محروميت به آنان دست مي‌دهد يعني اين وضع يك نوع نارضايتي مدني بر اثر مقايسه اجتماعي به وجود مي‌آورد. همچنين شاهد آن هستيم برخي از طبقات اقتصادي پايين از بسياري از هزينه‌هاي خود مانند هزينه دندان يا هزينه‌هاي مربوط به سلامت يا كيفيت غذايي خود صرف نظر مي‌كنند و به عمل زيبايي روي مي‌آورند. دليل آن اين است كه اين افراد مي‌خواهند در محيط‌هاي آموزشي و در محيط‌هاي عمومي در كنار آن كساني كه اين عمل‌ها را انجام داده‌اند احساس محروميت و احساس كمتربودگي نداشته باشند. پس مي‌توان گفت نوعي اختلال در نظم اجتماعي به وجود مي‌آيد. صفري شالي اظهار كرد: برخي از هزينه‌هاي مربوط به سلامت يا كيفيت غذايي خود صرف نظر مي‌كنند تا جراحي كنند. اين افراد مي‌خواهند در محيط‌هاي عمومي در كنار آن كساني كه اين عمل‌ها را انجام داده‌اند احساس محروميت و كمتربودگي نداشته باشند.
عمل‌هاي ناشي از اعتماد به نفس پايين
شمس‌الدين آتاباي عضو سازمان نظام روانشناسي و مشاوره ايران نيز گفت: در اين زمينه، خصوصيات فردي را مي‌توان مطرح كرد مانند اعتماد به نفس پايين، تصوير بدني منفي از خود، نياز به كسب توجه و تاييد از سوي ديگران، همچنين تشويق‌كننده‌هاي بيروني مانند خانواده، دوستان، فاميل و همسر كه با مقايسه فرد و دادن بازخورد منفي مي‌توانند باعث سوق دادن فرد براي انجام عمل زيبايي شوند. در گرايش به عمل‌هاي زيبايي، تبليغات رسانه‌اي را هم بايد بسيار تاثيرگذار دانست؛ براي نمونه در سايت‌هاي پربازديد خبري، اقتصادي، اجتماعي و ... بنرهاي تبليغاتي كه در مورد عمل‌هاي زيبايي است مي‌تواند تاثيرگذار باشند. وجود تعداد زياد متخصصان فعال در زمينه عمل‌هاي زيبايي باعث رقابت و تا حدي كاهش هزينه‌ها شده است كه خود تشويق بيشتري براي انجام عمل‌هاي زيبايي است. قطعا بايد مولفه‌هاي فرهنگي و اجتماعي را ما در نظر بگيريم مثل تغيير در تعريف مفاهيم زيباشناسي يا تلاش افراد براي همانند‌سازي ظاهري با افراد مشهور.
وي گفت: عدم رضايت از وضعيت ظاهري به دلايل غيرواقعي، سردرگمي و نرسيدن به هويت منسجم و تلاش براي رسيدن به آن هويت از طريق ظاهري، مشكلات رواني مانند اضطراب و افسردگي و همچنين اختلال شخصيت به ويژه اختلال شخصيت خودشيفته، وابسته و نمايشي از جمله كاستي‌هاي رواني است كه باعث گرايش وسواس‌گونه يا افراطي به عمل‌هاي زيبايي قارچ‌گونه مي‌شوند. آتاباي همچنين اظهار كرد: در مورد رضايت بعد از عمل در ميان افراد داراي مشكلات روانشناختي، اين رضايت بسيار پايين است و متعاقبا مي‌تواند منجر به آسيب‌هاي رواني مجدد يا تشديد مشكلات رواني قبلي شود. البته امكان اينكه افراد رضايت نسبي كسب كنند وجود دارد به ويژه اگر دلايل و زمينه‌هاي رواني نداشته باشند كه باز اين خود بستگي به بازخوردهاي خانوادگي و اجتماعي دارد. آتاباي گفت: شبكه‌هاي اجتماعي به نوعي باعث افزايش اقدام به عمل‌هاي زيبايي مي‌شوند. فرايندهاي اين شبكه‌ها و برجسته كردن افرادي تحت عنوان سلبريتي يا اينفلوئنسرها و معرفي اين افراد به عنوان نمونه‌هاي موفق در زمينه‌هاي مختلف، تاثيرگذار است زيرا اغلب اين افراد عمل‌هاي زيبايي متعددي انجام داده‌اند. آتاباي در پاسخ به اينكه پيامدهاي رواني گسترش و تشديد تمايل به عمل‌هاي زيبايي در جامعه چيست؟ گفت: احساس عقب ماندن از معيارهاي جامعه براي افرادي كه توانايي مالي براي انجام اين عمل‌ها را ندارند، افزايش تعارضات خانوادگي به ويژه در ميان زوجين به دليل به هم خوردن تعادل اقتصادي يا عدم رضايت از نتيجه عمل، همچنين تشديد مشكلات رواني به دليل عدم رضايت از واقعيات و تفاوت آن با تصور نتايج عمل، صرف نظر كردن از هزينه‌هاي ضروري مرتبط با تغذيه و سلامتي جسمي از جمله پيامدهاي گسترش و تشديد تمايل به عمل‌هاي زيبايي در جامعه هستند. بايد يك نوع آموزش اجتماعي در خصوص مديريت بدن، در خصوص توانمندي افراد و نيز عزت نفس و مهارت‌هاي زندگي داده شود كه افراد بدانند واقعا تن آدمي شريف است به جان آدميت و نه همين لباس زيباست نشان آدميت. خانواده‌ها با مقايسه فرد مي‌توانند نقش منفي داشته باشند اما با رعايت مسائلي مثل عدم مقايسه فرد با ديگران، پرهيز از دادن نظرات منفي و تقويت اعتماد به نفس فرزندان و نيز داشتن توجه مثبت نامشروط به آنان زمينه لازم را مي‌توانند فراهم كند تا فرزندان مسائل مهمي‌تري را به عنوان عامل موفقيت و پذيرش اجتماعي در نظر بگيرند مانند شغل خوب و نيز جايگاه اجتماعي و اقتصادي. نظام آموزشي و ارگان‌هايي مثل صداوسيما مي‌توانند با ارايه اطلاعات بيشتر در زمينه خطرات و عوارض اينگونه عمل‌ها و به خصوص تهيه مستنداتي كه اينگونه خطرات را به تصوير بكشند قادرند در جهت آگاهي‌هاي اجتماعي قدم‌هاي بسيار موثري بردارند.
منبع : روزنامه تعادل
شرکت های برگزیده
وزارت صمت
سازمان غذا و دارو
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
انجمن صنايع شوينده، بهداشتی و آرايشی ايران
ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز
سازمان ملی استاندارد
انجمن واردکنندگان فرآوردههای آرایشی ایران